Σύνοψη Άρθρου
Η εξάπλωση της γρίπης των πτηνών H5N1 με νέους και ανησυχητικούς τρόπους έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου στην επιστημονική κοινότητα. Πρόσφατα κρούσματα μόλυνσης βοοειδών στις ΗΠΑ, αλλά και η πρώτη καταγεγραμμένη μετάδοση του ιού από θηλαστικό σε άνθρωπο, εγείρουν σοβαρούς προβληματισμούς για την εξέλιξη του ιού και την πιθανότητα μετάλλαξης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πανδημία στους ανθρώπους.
Ας δούμε αναλυτικά τα νέα δεδομένα και τις ανησυχίες που προκαλούν:
Μόλυνση βοοειδών και μετάδοση σε άνθρωπο:
Σε φάρμα γαλακτοπαραγωγής στο Τέξας, ένας εργαζόμενος διαπιστώθηκε θετικός στον ιό H5N1, έχοντας μολυνθεί προφανώς από τα βοοειδή της μονάδας. Αυτό το περιστατικό αποτελεί πρωτοφανές γεγονός, καθώς μέχρι πρότινος ο H5N1 θεωρούνταν ιός που προσβάλλει κυρίως τα πτηνά. Επιπλέον, σηματοδοτεί την πρώτη γνωστή περίπτωση μετάδοσης του ιού από θηλαστικό σε άνθρωπο.
Κίνδυνος μετάλλαξης και ανθρώπινη πανδημία:
Οι επιστήμονες εκφράζουν έντονη ανησυχία για το ενδεχόμενο μετάλλαξης του ιού καθώς προσαρμόζεται σε νέους οργανισμούς-ξενιστές όπως τα βοοειδή. Μια τέτοια μετάλλαξη θα μπορούσε να κάνει τον H5N1 πιο “άνετο” να μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων, αυξάνοντας τον κίνδυνο πανδημίας.
Ιστορικό του ιού H5N1 και η τρέχουσα εξάπλωση:
Ο H5N1 δεν είναι νέος ιός. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε πουλερικά στη Σκωτία το 1959. Έκτοτε, έχουν καταγραφεί κρούσματα σε ανθρώπους παγκοσμίως, με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας (52%). Ωστόσο, η μετάδοση μεταξύ ανθρώπων θεωρούνταν σπάνια λόγω της δυσκολίας του ιού να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα.
Ανησυχητικό στοιχείο αποτελεί η πρόσφατη, άνευ προηγουμένου έκρηξη του συγκεκριμένου υποτύπου του H5N1, γνωστού ως 2.3.4.4b. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ο ιός αυτός έχει εξαπλωθεί με ταχύτατους ρυθμούς στη φύση, προκαλώντας τον θάνατο εκατοντάδων εκατομμυρίων οικόσιτων ζώων και άγριων πτηνών. Επιπλέον, τουλάχιστον 48 είδη θηλαστικών σε 26 χώρες έχουν επίσης προσβληθεί από τον ιό.
Η εξάπλωση του H5N1 δεν σταμάτησε ούτε στην απομονωμένη Ανταρκτική, όπου μολύνει είδη όπως αλεπούδες και πολικές αρκούδες. Αυτές οι “σπειροειδείς λοιμώξεις” στα ζώα θεωρούνται πρωτόγνωρες από τους ειδικούς, οι οποίοι τονίζουν την επιτακτική ανάγκη στενής παρακολούθησης της εξάπλωσης του ιού, ιδιαίτερα σε ζώα όπως χοίροι και κουνάβια που έχουν παρόμοια με τον άνθρωπο δομή υποδοχέων.
Προετοιμασία για πανδημία και τα θετικά νέα:
Ενώ η μετάδοση του H5N1 σε άνθρωπο εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς, τα συστήματα δημόσιας υγείας βρίσκονται σε πολύ καλύτερη κατάσταση ετοιμότητας σε σχέση με την αρχική εμφάνιση εντελώς νέων ιών, όπως ο SARS-CoV-2. Αυτό οφείλεται στην εντατική έρευνα που έχει γίνει επί δεκαετίες πάνω στη γρίπη των πτηνών.
Ας δούμε μερικά θετικά νέα:
-
Υποψήφια εμβόλια: Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) διαθέτει ήδη λίστα με πιθανά εμβόλια για διάφορες παραλλαγές του H5N1, τα οποία μπορούν να παραχθούν μαζικά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με το CDC, το στέλεχος που εντοπίστηκε στον Τεξανό εργάτη σχετίζεται στενά με δύο στελέχη H5N1 που μπορούν να αντιμετωπιστούν από υπάρχοντα υποψήφια εμβόλια.
-
Ταχύτερη παραγωγή εμβολίων: Οι νέες τεχνολογίες εμβολίων επιτρέπουν την ακόμα πιο γρήγορη παραγωγή τους σε περίπτωση πανδημίας.
-
Αντιιικά φάρμακα: Υπάρχουν ήδη διαθέσιμα αντιιικά φάρμακα ευρέως φάσματος που δρουν κατά όλων των στελεχών της γρίπης, συμπεριλαμβανομένου του H5N1. Ακόμα και το εμβόλιο για την εποχική γρίπη μπορεί να προσφέρει κάποιο επίπεδο προστασίας.
Επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια:
Ενώ ο κίνδυνος πανδημίας είναι το πιο ανησυχητικό σενάριο, οι ειδικοί δεν πρέπει να παραβλέπουν τις ήδη ορατές επιπτώσεις του H5N1 στην επισιτιστική ασφάλεια. Ο ιός έχει αποδεκατίσει πληθυσμούς πουλερικών παγκοσμίως, οδηγώντας στην ευθανασία εκατομμυρίων ορνίθων και σημαντικές οικονομικές απώλειες για τους παραγωγούς.
-
Οικονομικός αντίκτυπος: Μόνο στις ΗΠΑ, τα πρόσφατα κρούσματα H5N1 σε εμπορικές μονάδες πουλερικών οδήγησαν στην αποζημίωση παραγωγών με σχεδόν μισό δισεκατομμύριο δολάρια και στην άνοδο των τιμών των αυγών.
-
Απειλή για την αλυσίδα τροφίμων: Η συνεχιζόμενη εξάπλωση του ιού στα ζώα φάρμας εγείρει φόβους για ακόμα μεγαλύτερες διαταραχές στην αλυσίδα τροφίμων, όπως συνέβη με την αφρικανική πανώλη των χοίρων που αποδεκάτισε την παραγωγή χοιρινού κρέατος σε διάφορες ασιατικές χώρες την περασμένη δεκαετία.
Προληπτικά μέτρα για την προστασία του εαυτού σας:
Ενώ η τρέχουσα απειλή για την υγεία του ευρύτερου πληθυσμού θεωρείται χαμηλή, υπάρχουν ορισμένα προληπτικά μέτρα που μπορείτε να λάβετε για να προστατεύσετε τον εαυτό σας:
- Συχνό πλύσιμο χεριών: Το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους πρόληψης της εξάπλωσης ιών, συμπεριλαμβανομένου του H5N1.
- Αποφυγή στενής επαφής με άρρωστα ζώα: Εάν εργάζεστε με ζώα ή βρίσκεστε κοντά σε άρρωστα πουλερικά ή άγρια πτηνά, είναι σημαντικό να φοράτε προστατευτικό εξοπλισμό, όπως μάσκα και γάντια. Αποφύγετε επίσης την επαφή με επιφάνειες που μπορεί να έχουν μολυνθεί από τα περιττώματα των πτηνών.
- Κατανάλωση καλά μαγειρεμένου κρέατος και πουλερικών: Ο ιός H5N1 δεν μεταδίδεται μέσω καλά μαγειρεμένου κρέατος πουλερικών. Βεβαιωθείτε ότι το κρέας έχει φτάσει σε εσωτερική θερμοκρασία 74°C (165°F) για να σκοτωθούν τυχόν παθογόνα.
- Ενημέρωση από αξιόπιστες πηγές: Παραμείνετε ενημερωμένοι σχετικά με την εξέλιξη της κατάστασης παρακολουθώντας τις ιστοσελίδες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ή των κέντρων ελέγχου και πρόληψης ασθενειών της χώρας σας.
Η εξάπλωση του H5N1 με νέους τρόπους είναι σίγουρα ανησυχητική εξέλιξη. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μην πανικοβληθούμε. Η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται σε εγρήγορση και διαθέτει εργαλεία για την αντιμετώπιση του ιού, όπως υποψήφια εμβόλια και αντιιϊκά φάρμακα. Με αυξημένη επιτήρηση, προληπτικά μέτρα και διεθνή συνεργασία, μπορούμε να διαχειριστούμε την απειλή του H5N1 και να προστατεύσουμε την υγεία των ζώων και των ανθρώπων.
Πηγή : Wired
Ακολουθήστε μας στο Google News για να μάθετε τα τελευταία νέα για τα ζώα.
