Σύνοψη Άρθρου
Ο Δράκος του κομόντο είναι ένα μεγάλο είδος σαύρας που συνανταμε μόνο σε λίγα νησιά στο ινδονησιακό πέλαγος. Μη γνωστός στον κόσμο μέχρι τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο του κομόντο είναι στην πραγματικότητα ένα είδος που εξελίχθηκε εκατομμύρια χρόνια πριν . Αυτές οι σαύρες δεν είναι μόνο οι μεγαλύτερες στον κόσμο αλλά είναι και από τις πιο επιθετικές και επικύνδινες . Είναι τόσο ισχυρές που είναι σε θέση να σκοτώσουν ένα θήραμα πολλαπλάσιο του μεγέθους τους. Οι δράκοι του κομόντο διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο εξαφάνισης στο φυσικό τους περιβάλλον λόγω της κλιματικής αλλαγής, της απώλειας οικοτόπων και της έλλειψης θηραμάτων. Η μείωση του πληθυσμού οδήγησε αυτές τις σαύρες να συμπεριληφθούν στην Κόκκινη Λίστα της IUCN, παρέχοντας σε αυτό το είδος νομική προστασία.
Εξέλιξη
Ο εξέλιξη του δράκου του κομόντο , ξεκίνησε από την Ασία και επεκτάθηκε στην Αυστραλία ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης των δύο ηπείρων πριν από 15 εκατομμύρια χρόνια.
Η παρουσία του δράκου του Κομόντο στη νοτιότερη ήπειρο υποστηρίζεται περαιτέρω από στοιχεία ότι συνδυάστηκε και με τους προγόνους της άμμου . Ωστόσο, η πραγματική του προέλευση ξεκίνησε πριν από 40 εκατομμύρια χρόνια, όταν οι πρόγονοί του έφτασαν από την Ασία στην Αυστραλία, όπου οι πρόγονοί του μεγάλωσαν σε τεράστια μεγέθη, με το Varanus priscus να είναι το μεγαλύτερο από όλα με μήκος 7 μέτρα.
Ανατομία και Εμφάνιση
Οι δράκοι του κομόντο είναι τεράστια ερπετά που μπορούν να φτάσουν τα τρία μέτρα μήκος και να ζυγίζουν 150 κιλά. Είναι απίστευτα επιθετικοί με μακρύ, χοντρό σώμα, κοντά, μυώδη πόδια και ισχυρές ουρές. Η ουρά τους χρησιμοποιείται τόσο για μάχες όσο και για τη στήριξη του ζώου όταν στέκεται στα πίσω πόδια του. Ο Δράκος του Komodo είναι ένα ζώο με μακριά, αιχμηρά, κυρτά νύχια που χρησιμοποιούνται συχνά για σκάψιμο. Το γκριζωπό καφέ δέρμα καλύπτεται με μικρά λέπια και πτυχές γύρω από το λαιμό. Οι δράκοι του του κομόντο έχουν σχετικά μικρά κεφάλια σε σύγκριση με το μεγάλο σωματικό τους μέγεθος και φαρδιά, ισχυρά σαγόνια που κρύβουν ένα στόμα γεμάτο με θανατηφόρα βακτήρια και αιχμηρά δόντια. Αν και οι δράκοι του του κομόντο έχουν καλή όραση, βασίζονται κυρίως στη διχαλωτή γλώσσα τους για να μυρίσουν το περιβάλλον τους. Βγάζοντας τη γλώσσα της έξω από το στόμα της, η σαύρα είναι σε θέση να «γευτεί» αρωματικά σωματίδια στον αέρα και να εντοπίσει ζωντανό ή νεκρό θήραμα σε απόσταση έως και 8 χιλιομέτρων.
Συμπεριφορά και Τρόπος Ζωής
Οι δράκοι του κομόντο είναι μοναχικά και ισχυρά αρπακτικά, περιφέρονται σε περιοχές ανάλογα με το μέγεθος του ατόμου, καλύπτοντας μια απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων κάθε μέρα. Είναι επίσης γνωστό ότι είναι εξαιρετικοί κολυμβητές, που ταξιδεύουν από το ένα νησί στο άλλο σε σχετικά μεγάλη απόσταση. Αν και είναι μοναχικά ζώα, πολλοί Δράκοι του του κομόντο συχνά συγκεντρώνονται γύρω από ένα μόνο θύραμα . Για να πιάσουν μεγάλα ζώα, αυτές οι σαύρες κάθονται για ώρες, κρυμμένες στη βλάστηση, καμουφλαρισμένες από γκρι-καφέ δέρμα. Στη συνέχεια κάνουν ενέδρα στο θύμα με απίστευτη ταχύτητα και δύναμη.
Αναπαραγωγή και Κύκλος Ζωής
Οι Δράκοι του κομόντο κατοικούν σε ομάδες κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, γύρω στον Σεπτέμβριο, όταν τα κοντινά αρσενικά παλεύουν όρθια στα πίσω πόδια τους, στηριζόμενα από την ουρά τους, διεκδικώντας τα δικαιώματα αναπαραγωγής. Μετά το ζευγάρωμα, τα θηλυκά γεννούν έως και 25 αυγά σε μια τρύπα από μαλακή άμμο. Τα νεαρά εκκολάπτονται μετά από μια περίοδο επώασης μεταξύ 8 και 9 μηνών και έχουν διακριτικές λωρίδες (τις οποίες χάνουν καθώς μεγαλώνουν). Οι νεαροί δράκοι του κομόντο είναι εντελώς ανεξάρτητα από τη στιγμή που αφήνουν το καβούκι τους. Ωστόσο, έως ότου μεγαλώσουν σε μεγαλύτερο μέγεθος, το νεαρό ανεβαίνει στα δέντρα, περνώντας τον περισσότερο χρόνο του εκεί μέχρι να γίνει αρκετά μεγάλο για να επιβιώσει μόνο του στο έδαφος. Αυτά τα ερπετά ζουν κατά μέσο όρο 30 χρόνια στη φύση.
Διατροφή
Ο Δράκος του κομόντο είναι ένα σαρκοφάγο αρπακτικό που βασίζεται σε μεγάλα ζώα, όπως χοίρους, κατσίκες, ελάφια, ακόμη και άλογα και νεροβούβαλους, ως θήραμα. Εχουν την ικανότητα να επιτίθενται σε θήραμα πολύ μεγαλύτερα από αυτούς. Ακόμη και αν δεν πετύχουν σε ενέδρα, θα ακολουθήσουν το τραυματισμένο θήραμα για μίλια, περιμένοντας μέχρι να πεθάνει από σήψη που προκαλείται από θανατηφόρα βακτήρια στο στόμα του ερπετού. Οι νέοι θα λεηλατήσουν μικρότερα ζώα κυρίως στα δέντρα όπως φίδια, σαύρες ή πουλιά. Τα δόντια αυτού του ζώου είναι αιχμηρά και οδοντωτά, κατάλληλα για το σχίσιμο του κρέατος, αλλά άχρηστα για μάσημα. Αντίθετα, οι δράκοι του κομόντο κόβουν κομμάτια από το κουφάρι και το ρίχνουν πίσω στο στόμα τους, καταπίνοντάς το ολόκληρο με τη βοήθεια των εύκαμπτων μυών του λαιμού τους .
Αρπακτικά και Απειλές
Λόγω του γεγονότος ότι ο Δράκος του κομόντο είναι το πιο κυρίαρχο αρπακτικό στο περιβάλλον του, οι ώριμοι ενήλικες δεν έχουν φυσικούς θηρευτές . Με την πρώτη άφιξη ανθρώπων στα νησιά, ο τρόπος ζωής του άλλαξε δραματικά. Οι άνθρωποι κυνηγούν αυτές τις σαύρες και εισβάλλουν στους γηγενείς βιότοπούς τους για να δημιουργήσουν οικισμούς και να καθαρίσουν δάση για ξυλεία και γεωργία. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα απειλεί και αυτά τα ζώα, καθώς τα νησιά είναι γεωλογικά ενεργά. Γεγονότα όπως αυτό οδηγούν σε μείωση των ειδών θηραμάτων, επηρεάζοντας με τη σειρά τους τους τοπικούς πληθυσμούς των Δράκων του κομόντο.
Οι δράκοι του κομόντο ήταν άγνωστοι μέχρι πρόσφατα
Ο Δράκος του κομόντο έχει πενήντα διαφορετικούς τύπους τοξικών βακτηρίων στο σάλιο του που ευδοκιμούν σε ίχνη σάρκας, προκαλώντας τη γρήγορη μόλυνση των πληγών από δάγκωμα. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ο πραγματικός λόγος για ένα τόσο υψηλό ποσοστό επιτυχίας στη θανάτωση του θηράματος θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει ένας δηλητηριώδης αδένας στο στόμα αυτού του ερπετού.
Ερευνητές στην Αυστραλία είχαν τη σπάνια ευκαιρία να εξετάσουν δύο δράκους του κομόντο που πέθαναν σε ζωολογικούς κήπους λόγω ανίατων ασθενειών. Η ομάδα διαπίστωσε ότι το ζώο κατέχει έναν δηλητηριώδη αδένα με δηλητήριο ικανό να μειώνει γρήγορα την αρτηριακή πίεση και την απώλεια αίματος – στέλνοντας το θύμα σε σοκ και καθιστώντας το πολύ αδύναμο για να πολεμήσει. Ορισμένες ενώσεις στο δηλητήριο που μειώνουν την αρτηριακή πίεση ήταν εξίσου ισχυρές με το πιο δηλητηριώδες φίδι στον κόσμο
Οι δράκοι του κομόντοιαθέτουν επίσης ένα σύστημα αγωγών παροχής δηλητηρίου που είναι πιο περίπλοκο από αυτά που χρησιμοποιούν τα φίδια. Ενώ τα φίδια έχουν έναν ενιαίο αγωγό δηλητηρίου πίσω από τους κυνόδοντες τους – τα κομόντο έχουν πολλαπλούς αγωγούς ανάμεσα στα δόντια τους. Αυτό σημαίνει ότι αντί να κάνουν απλώς ένεση δηλητηρίου με ένα δάγκωμα – δαγκώνουν και τραβούν τα θύματά τους για να ρίξουν το δηλητήριο σε πληγές κατά τη διάρκεια μιας μακράς επίθεσης. Αυτό το εύρημα κάνει όλη τη θεωρία των βακτηρίων σχεδόν γελοία σε σύγκριση με αυτό το εφιαλτικό μέσο θανάτωσης.
Σχέση με τους Ανθρώπους
Από την ανακάλυψή τους στα νησιά πριν από περίπου 100 χρόνια, οι δράκοι του κομόντο γοητεύουν και τρομοκρατούν τους ανθρώπους καθώς συμπεραίνουμε περισσότερα για αυτούς. Η απώλεια οικοτόπων στα νησιά σημαίνει όχι μόνο ότι οι Δράκοι του Komodo ωθούνται σε απομονωμένες περιοχές, αλλά έρχονται επίσης σε στενότερη επαφή με την ανθρώπινη δραστηριότητα, οδηγώντας σε αρνητικές αλληλεπιδράσεις άγριας ζωής και ζώων. Παρά τη φαινομενικά αργή και υπάκουη φύση τους,τρέχουν με ταχύτητες έως και 11 μίλια/ώρα σε σύντομες εκρήξεις .
Κατάσταση διατήρησης ζωής σήμερα
Σήμερα, ο Δράκος του κομόντο περιλαμβάνεται στον κατάλογο της IUCN ως είδος που είναι «ευάλωτο στο φυσικό του περιβάλλον» και δυνητικά αντιμετωπίζει εξαφάνιση στο εγγύς μέλλον λόγω απώλειας οικοτόπου κυρίως από ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως η γεωργική επέκταση. Αν και κάποτε ήταν ευρέως διαδεδομένα σε πολλά νησιά της Ινδονησίας, τώρα περιορίζονται σε λίγα μόνο με 3.000 έως 5.000 δράκοι , που πιστεύεται ότι έχουν απομείνει να περιφέρονται στα πλούσια, ηφαιστειακά δάση. Ωστόσο, το αυξανόμενο ενδιαφέρον για αυτά τα πλάσματα από τους τουρίστες δίνει στους ντόπιους περισσότερους λόγους να τα προστατεύσουν..