Σύνοψη Άρθρου
Το κοάλα, γνωστό επιστημονικά ως Φασκόλαρκτος (Phascolarctos cinereus), είναι ένα μαρσιποφόρο θηλαστικό που ζει στην Αυστραλία και αποτελεί τον μοναδικό εκπρόσωπο της οικογένειας Φασκολαρκτίδες.
Απαντάται σε όλη την ανατολική ακτή της χώρας, από την Αδελαΐδα έως το νότιο τμήμα της χερσονήσου Κέιπ Γιορκ, ενώ η παρουσία του στην ενδοχώρα εξαρτάται από την ύπαρξη βροχόπτωσης που αρκεί για την υποστήριξη δασών ευκαλύπτου. Τα φύλλα ευκαλύπτου αποτελούν την αποκλειστική τροφή του κοάλα.
Δυστυχώς, τα κοάλα της νότιας Αυστραλίας εξοντώθηκαν σε μεγάλη κλίμακα στις αρχές του 20ου αιώνα. Παρόλα αυτά, ο πληθυσμός του είδους κατάφερε να ανακάμψει σε κάποιο βαθμό. Σήμερα, τα κοάλα ταξινομούνται ως σχεδόν απειλούμενο είδος.
Χαρακτηριστικά του Κοάλα
Το κοάλα, μοιάζοντας αρκετά με τον φασκωλόμυ (γουόμπατ), όντας ο πλησιέστερος συγγενής του, ξεχωρίζει από αυτό με το πιο παχύ και απαλό τρίχωμα, τα πολύ μεγαλύτερα αυτιά και τα μακρύτερα άκρα. Κάθε άκρο φέρει πέντε δάχτυλα με μεγάλα και κοφτερά νύχια, ιδανικά για σκαρφάλωμα. Το χρώμα του τριχώματος ποικίλλει από ασημένιο έως καφέ.
Εύκολα αναγνωρίσιμο, το κοάλα διακρίνεται για το δυνατό και κοντό σώμα του, το μεγάλο κεφάλι με στρογγυλά, τριχωτά αυτιά και τη μεγάλη μύτη σε σχήμα κουταλιού. Το βάρος του ποικίλλει σημαντικά: ένα αρσενικό κοάλα από τις νότιες περιοχές μπορεί να αγγίξει τα 14 κιλά, ενώ ένα θηλυκό από τις βόρειες περιοχές ίσως να μην ξεπερνά τα 5 κιλά. Το ύψος τους εξαρτάται από την περιοχή: στα νότια τείνουν να είναι ψηλότερα, με μέσο όρο 78 εκατοστά για τα αρσενικά και 72 εκατοστά για τα θηλυκά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κοάλα διαθέτει ασυνήθιστα μικρό εγκέφαλο, καθώς το 40% της κρανιακής κοιλότητας καταλαμβάνεται από υγρό. Πρόκειται για το μοναδικό ζώο στον πλανήτη με τόσο μικρό εγκέφαλο.
Γενικά, πρόκειται για ένα ήσυχο ζώο. Ωστόσο, τα αρσενικά κατά την περίοδο ζευγαρώματος μπορούν να παράγουν ένα πολύ δυνατό κάλεσμα, το οποίο ακούγεται έως και ένα χιλιόμετρο μακριά. Η διάρκεια ζωής τους στην άγρια φύση παραμένει ασαφής, ενώ σε αιχμαλωσία φτάνουν έως και τα 15 έτη.
Ο Κύκλος Ζωής του Κοάλα
Τα θηλυκά κοάλα φτάνουν στην σεξουαλική ωριμότητα σε ηλικία 2 έως 3 ετών. Εάν είναι υγιή, ένα θηλυκό μπορεί να γεννήσει ένα μικρό κάθε χρόνο για περίπου 12 χρόνια. Η κύηση διαρκεί 35 ημέρες και τα δίδυμα είναι σπάνια. Το ζευγάρωμα λαμβάνει χώρα μεταξύ Δεκεμβρίου και Μαρτίου, το οποίο αντιστοιχεί στο καλοκαίρι του νοτίου ημισφαιρίου.
Το μικρό κοάλα, ονομάζεται joey, γεννιέται τυφλό, άτριχο και έχει μέγεθος φασολιού. Αμέσως μετά τη γέννησή του, σκαρφαλώνει στον μάρσιπο της μητέρας του, μπαίνει μέσα και προσκολλάται σε μια από τις δύο θηλές.
Για έξι μήνες, το joey παραμένει κρυμμένο στον μάρσιπο , θηλάζοντας αποκλειστικά. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αναπτύσσονται τα αυτιά, τα μάτια και η γούνα του. Σιγά σιγά, αρχίζει να εξερευνά έξω από τον μάρσιπο.
Στις 30 εβδομάδες, το joey ξεκινά να τρώει εναν “χυλό”, ένα υδαρές έκκριμα της μητέρας του. Θα παραμείνει με τη μητέρα του για έξι ακόμα μήνες, καβαλώντας την πλάτη της και τρώγοντας τόσο γάλα όσο και φύλλα ευκαλύπτου, μέχρι να συμπληρώσει 12 μήνες.
Σε ηλικία ενός έτους, τα νεαρά θηλυκά κοάλα απομακρύνονται και μετακινούνται σε γειτονικές περιοχές. Τα αρσενικά, από την άλλη, συχνά παραμένουν στην περιοχή της μητέρας τους έως και δύο ή τρία χρόνια.
Στη φύση, τα κοάλα μπορούν να ζήσουν 13 έως 18 χρόνια. Τα θηλυκά τείνουν να φτάνουν στο προσδόκιμο ζωής τους, ενώ τα αρσενικά ζουν συνήθως λιγότερο, λόγω του πιο επικίνδυνου τρόπου ζωής τους.
Παρ’ ό,τι οι πτώσεις από τα δέντρα στα οποία σκαρφαλώνουν συχνά δεν επιφέρουν σοβαρό τραυματισμό, καθώς καταφέρνουν να πιαστούν ξανά, αποτελούν συχνή αιτία τραυματισμών και θανάτων, ιδιαίτερα για νεαρά και άπειρα άτομα, αλλά και για αρσενικά που εμπλέκονται σε μάχες.
Γύρω στα έξι χρόνια ζωής, τα δόντια των κοάλα αρχίζουν να φθείρονται και η ικανότητα μάσησης μειώνεται. Σε προχωρημένο στάδιο, τα φύματα των δοντιών τους αποτριβώνονται ολοκληρωτικά, καθιστώντας την σίτιση αδύνατη και οδηγώντας τελικά το ζώο στον θάνατο από ασιτία.
Διατροφή και Συμπεριφορά του Κοάλα
Το κοάλα βασίζει την διατροφή του σχεδόν αποκλειστικά στα φύλλα ευκαλύπτου. Πιθανότατα, η εξέλιξή του το ώθησε να εκμεταλλευτεί αυτήν την οικολογική θέση, καθώς τα φύλλα ευκαλύπτου, αν και φτωχά σε πρωτεΐνη, είναι πλούσια σε εύπεπτες ουσίες και περιέχουν φαινολικές και τερπενικές ενώσεις τοξικές για τα περισσότερα ζώα.
Χαρακτηριστικό του κοάλα είναι ο εξαιρετικά χαμηλός μεταβολισμός του, σε σχέση με τα θηλαστικά.
Για περίπου 19 ώρες την ημέρα παραμένει ακίνητο, κοιμώμενο το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Τις υπόλοιπες 3-5 ώρες που δραστηριοποιείται, τις αφιερώνει στην τροφή του.
Μπορεί να τρώει οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, με προτίμηση στη νύχτα. Η ημερήσια κατανάλωση ενός μέσου κοάλα ανέρχεται σε περίπου 500 γραμμάρια φύλλα ευκαλύπτου.
Μασάει τα φύλλα με τα ισχυρά σαγόνια του, μετατρέποντάς τα σε μια πολύ λεπτή χυλό πριν τα καταπιεί. Το συκώτι του αναλαμβάνει την απενεργοποίηση των τοξικών συστατικών, ενώ το οπίσθιο έντερο παρουσιάζει μεγάλη διεύρυνση, εξασφαλίζοντας την μέγιστη δυνατή εξαγωγή θρεπτικών συστατικών από την τροφή του, η οποία έχει χαμηλή θρεπτική αξία.
Σημαντικό ρόλο στην χώνεψη παίζει η βακτηριακή ζύμωση. Κατά τον απογαλακτισμό, η μητέρα μεταδίδει στον απόγονό της, με ασυνήθιστο τρόπο, τα “παπ”, μαλακά περιττώματα πλούσια σε βακτήρια, τα οποία λειτουργούν ως απαραίτητες χωνευτικές ενισχύσεις.
Η διατροφή του κοάλα περιλαμβάνει φύλλα από διάφορα είδη ευκαλύπτων, ενίοτε και από μερικά εξωτικά είδη.
Η επιλογή του είδους ευκαλύπτου που θα καταναλώσει επηρεάζεται από πλήθος παραγόντων, με κυριότερο την συγκέντρωση φαινολικών τοξινών.
Παρόλο που το κοάλα μπορεί να τραφεί από 800 διαφορετικά είδη ευκαλύπτων, η επιλογή των δέντρων που θα προτιμήσει γίνεται με βάση την συγκέντρωση τοξινών σε κάθε δέντρο.
Τα κοάλα αποτελούν ένα εμβληματικό ζώο της Αυστραλίας και η προστασία τους είναι ζωτικής σημασίας. Η απώλεια βιοτόπων, η ασθένεια και η θήρευση από εισαγόμενα αρπακτικά αποτελούν μερικές από τις κύριες απειλές που αντιμετωπίζουν.
Διαβάστε επίσης:
Ο Φασκωλόμυς: Ένα Μοναδικό Αυστραλιανό Μαρσιποφόρο
